Successierechten en erfbelasting betalen

Successierechten zijn de belastingen die u als erfgenaam moet betalen als u erft. Ze worden berekend op basis van de nettowaarde van wat de overledene u nalaat na aftrek van de schuld. Hoeveel u precies moet betalen, hangt af van het gewest waar de overledene woonde. Als dat in Vlaanderen was, dan is de Vlaamse Belastingdienst verantwoordelijk. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest kiezen zelf hoeveel u moet betalen, maar de FOD Financiën blijft voorlopig nog wel verantwoordelijk voor de uitvoering.
  • De successierechten worden berekend op basis van de aangifte van nalatenschap. De precieze tarieven verschillen per gewest, maar in ieder gewest:

    • stijgen ze als u meer erft,
    • hangen ze af van hoe dicht u verwant was aan de overledene.
  • Tarieven in het Waals Gewest

    • Wat zijn de tarieven tussen echtgenoten, wettelijk samenwonenden en in rechte lijn (tussen grootouders, ouders, kinderen, kleinkinderen …)?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 12.500 3 /
      12.500,01 tot 25.000 4 375
      25.000,01 tot 50.000 5 875
      50.000,01 tot 100.000 7 2.125
      100.000,01 tot 150.000 10 5.625
      150.000,01 tot 200.000 14 10.625
      200.000,01 tot 250.000 18 17.625
      250.000,01 tot 500.000 24 26.625
      500.000,01 en meer 30 86.625

      Onder bepaalde omstandigheden gelden die tarieven ook voor adoptiekinderen.

    • Wat zijn de tarieven tussen broers en zussen?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 12.500 20 /
      12.500,01 tot 25.000 25 2.500
      25.000,01 tot 75.000 35 5.625
      75.000,01 tot 175.000 50 23.125
      175.000,01 en meer 65 73.125
    • Wat zijn de tarieven tussen ooms, tantes, neven en nichten?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 12.500 25 /
      12.500,01 tot 25.000 30 3.125
      25.000,01 tot 75.000 40 6.875
      75.000,01 tot 175.000 55 26.875
      175.000,01 en meer 70 81.875
    • Wat zijn de tarieven tussen andere personen?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 12.500 30 /
      12.500,01 tot 25.000 35 3.750
      25.000,01 tot 75.000 60 8.125
      75.000,01 tot 175.000 80 38.125
      175.000,01 en meer 80 118.125
  • Verminderingen en vrijstellingen in het Waals Gewest

    De verminderingen en de vrijstellingen gelden zowel voor de nalatenschap van inwoners van België (successierecht) als voor de nalatenschap van wie in het buitenland woonde (recht van overgang bij overlijden).

    • Echtgenoten en wettelijk samenwonende partners: vrijstelling voor gezinswoning

      De langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende krijgt een volledige vrijstelling op het nettoaandeel in het onroerend goed dat diende tot hoofdverblijfplaats van de overledene sinds minstens vijf jaar voor de datum van het overlijden. 

      Dat nettoaandeel is uitgesloten van de belastbare grondslag.

      Voorwaarden
      • Het moet om de langstlevende echtgenoot of langstlevende wettelijk samenwonende gaan, ongeacht de graad van bloedverwantschap van die laatste met de overledene.
      • De overledene kan een rijksinwoner of een niet-rijksinwoner zijn.
      • Het onroerend goed moet in het Waals Gewest liggen.
      • Een uittreksel uit het bevolkingsregister of uit het vreemdelingenregister levert het bewijs van de hoofdverblijfplaats, behoudens tegenbewijs.
      • Het kan gaan om de laatste gemeenschappelijke verblijfplaats van de echtgenoten of wettelijk samenwonenden als hun samenwoning geëindigd is vanwege een feitelijke scheiding of door overmacht of om een dwingende reden van medische, familiale, maatschappelijke of beroepsaard.
      Aanvragen

      De volledige vrijstelling wordt normaal automatisch toegekend. Maar u moet ze met nadruk aanvragen in de aangifte van nalatenschap als de samenwoning geëindigd is door overmacht of om een dwingende reden. In dat geval moet u de overmacht of de dwingende reden bewijzen.
       

    • Erfgenamen in rechte lijn: verlaagd tarief voor gezinswoning

      Voor erfgenamen in rechte lijn is een verminderd tarief van toepassing op het nettoaandeel in de gezinswoning.

      Schijf (in euro)

      Tarief (in %)

      Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)

      0,01 tot 25.000

      1

       

      25.000,01 tot 50.000

      2

      250

      50.000,01 tot 175.000

      5

      750

      175.000,01 tot 250.000

      12

      7.000

      250.000,01 tot 500.000

      24

      16.000

      500.000,01 en meer

      30

      76.000

      Aanvragen

      U moet het verlaagde tarief met nadruk aanvragen in de aangifte. 
       

    • Echtgenoten, wettelijk samenwonenden en in rechte lijn: voor een deel vrijgesteld

      Abattement

      Voor de echtgenoot, wettelijk samenwonende of erfgenaam in rechte lijn is de eerste schijf van 12.500 euro van zijn of haar netto-erfdeel vrijgesteld van belastingen.

      Als het netto-erfdeel niet meer dan 125.000 euro bedraagt, krijgt hij of zij een bijkomende vrijstelling van 12.500 euro in de tweede schijf, dus een totale vrijstelling van 25.000 euro.

      Bijkomend abattement voor kinderen jonger dan 21 jaar

      De kinderen van de overledene die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een extra vrijstelling van 2.500 euro per volledig jaar dat zij de leeftijd van 21 jaar nog niet bereikt hebben.

      Bovendien krijgt de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner ook nog eens de helft van de extra vrijstellingen die de gemeenschappelijke kinderen krijgen.

      Voorbeeld van het abattement voor een kind jonger dan 21 jaar

      Dirk De Smet sterft en laat als erfgenaam zijn dochter Hilde na. Hilde is 17 jaar en 6 maanden. 

      Na aftrek van de begrafeniskosten en de schulden van Dirk bedraagt het nagelaten actief 150.000 euro.

      Hilde heeft recht op volgende vrijstellingen:

      • een belastingvrij gedeelte van 12.500 euro
      • een bijkomend belastingvrij gedeelte van 2.500 euro x 3 (het aantal volledige jaren tot 21) = 7.500 euro

      Samen is dat 20.000 euro belastingvrij.

      De successierechten die Hilde verschuldigd is, worden als volgt berekend:

      • 20.000 euro is vrijgesteld
      • 5.000 euro aan 4 % = 200 euro
      • 25.000 euro aan 5 % = 1.250 euro
      • 50.000 aan 7 % = 3.500 euro
      • 50.000 aan 10 % = 5.000 euro

      Het totaal is dus 9.950 euro.

    • Erfgenamen met minstens 3 kinderen jonger dan 21 jaar: vermindering van de successierechten

      Erfgenamen met minstens 3 kinderen in leven die de leeftijd van 21 jaar niet bereikt hadden op het moment van het overlijden, krijgen een vermindering van 2 % op de successierechten voor elk van die kinderen, zonder dat de vermindering 62 euro per kind mag overschrijden.

      Voor de partner van de overledene bedraagt de vermindering 4 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet bereikt had, zonder dat de vermindering 124 euro per kind mag overschrijden.

    • Goederen binnen het jaar in nieuwe nalatenschap: halvering van de successierechten

      Als binnen het jaar na het overlijden de geërfde goederen opnieuw deel uitmaken van een of meer nieuwe nalatenschappen, worden de verschuldigde successierechten op die goederen met de helft verminderd.

      Het bedrag van de vermindering van de belastingen mag echter niet hoger zijn dan de geheven successierechten bij de vorige nalatenschap.

    • Schenkingen via testament aan bepaalde overheden: vrijstellingen en verminderingen van de successierechten

      Er is een vrijstelling van successierechten voor legaten (schenkingen via testament) aan:

      • het Waalse Gewest
      • de Franse Gemeenschap, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Brusselse Agglomeratie, de Gemeenschappelijke, de Franse en de Vlaamse Gemeenschapscommissie, de Duitstalige Gemeenschap, het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap
      • de instellingen die vergelijkbaar zijn met de hierboven genoemde vrijstellingen, opgericht overeenkomstig en onderworpen aan de wetgeving van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte
      • de federale Staat en een lidstaat van de Europese Economische Ruimte
      • de rechtspersonen opgericht door de bovenstaande instellingen

      Er is een verlaagd tarief van 5,5 % voor legaten aan:

      • de provincies
      • de gemeenten
      • de provinciale en gemeentelijke openbare instellingen
      • de intercommunales
      • de autonome gemeentebedrijven
      • Rechtspersonen vergelijkbaar met de bovenstaande instellingen van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte
      • de maatschappijen erkend door de ‘Société wallonne du Logement’ (Waalse Huisvestingsmaatschappij)
      • het ‘Fonds du Logement des Familles nombreuses de Wallonie’ (Woningfonds van de Kroostrijke Gezinnen van Wallonië)
      • de instellingen met een maatschappelijk doel bedoeld in artikel 191 van de Waalse Huisvestingscode die door de Waalse Regering als agentschappen voor sociale huisvesting, sociale buurtregieën of verenigingen voor de bevordering van de huisvesting erkend worden

      Er is een verlaagd tarief van 7 % voor legaten aan:

      • nationale en internationale vzw’s
      • mutualiteiten of nationale verenigingen van mutualiteiten
      • beroepsverenigingen
      • privéstichtingen
      • stichtingen van algemeen nut
    • Goederen in Natura 2000-gebieden/bossen: vrijstelling van de successierechten

      Er is een vrijstelling van de successierechten voor onroerende goederen in Natura 2000-gebieden. Dat is een lijst van waardevolle natuurgebieden die opgesomd werd in het Belgisch Staatsblad.

      Onder bepaalde voorwaarden is een vermindering van het recht mogelijk voor onroerende goederen in een gebied dat in aanmerking komt voor het Natura 2000-netwerk en dat onderworpen is aan de primaire beschermingsregeling.

      Daarnaast zijn bijkomende vrijstellingen mogelijk voor:

      Aanvragen

      U moet de vrijstelling zelf aanvragen in de aangifte van nalatenschap. Voor de specifieke werkwijze neemt u best vooraf contact op met uw notaris of de juiste dienst van de FOD Financiën.
       

    • Echtgenoten, wettelijk samenwonenden en erfgenamen in rechte lijn: vrijstelling bij overlijden door uitzonderlijke daad van geweld

      Er is een vrijstelling van het successierecht op een bedrag van 250.000 euro bij een overlijden door een uitzonderlijke daad van geweld.

      Een uitzonderlijke daad van geweld wordt gedefinieerd als ‘elke intentioneel gepleegde daad van geweld uitgaande van één enkele persoon of van een groep personen, waarbij onder de bevolking een gevoel van vrees en onveiligheid ontstond wegens enerzijds de gewelddaad op zich en anderzijds de ernstige gevolgen ervan, zoals de aanslag op de fysieke en/of morele integriteit van de op het ogenblik van de daad aanwezige bevolking.’

      De volgende erfgenamen komen in aanmerking:

      • echtgenoten of wettelijk samenwonenden
      • erfgenamen in rechte lijn
      • erfgenamen in de zijlijn tot de tweede graad (en hun bloedverwanten in dalende lijn tot de eerste graad)
      Aanvragen

      Voeg aan de aangifte van nalatenschap een attest toe van het Operationeel Directoraat-generaal Fiscaliteit van de Waalse Overheidsdienst waarin bevestigd wordt dat de overledene overleden is door een uitzonderlijke daad van geweld.

      Voor meer info over dat attest kunt u contact opnemen met de Waalse Overheidsdienst voor Fiscaliteit.

    • Beschermde onroerende goederen: vrijstelling van de successierechten voor onderhoudswerkzaamheden

      Voor beschermde monumenten is een vrijstelling van de successierechten mogelijk voor de erfgerechtigden die het in eigendom of in vruchtgebruik verkrijgen. Het bedrag van de vrijstelling moet u gebruiken voor investeringen in het monument. 

      De volgende erfgenamen komen in aanmerking:

      • echtgenoten en wettelijk samenwonenden
      • erfgerechtigden in rechte lijn
      • erfgerechtigden in de zijlijn tot in de derde graad
      Voorwaarden
      • U moet een bedrag gelijk aan dat van de vrijgestelde successierechten moet binnen de 10 jaar vanaf de datum van het overlijden investeren in de instandhouding, onderzoeken en herstelwerken van het beschermde monument.
      • U moet, nadat de investeringen afgerond zijn, een attest van de Waalse overheid kunnen voorleggen dat de investeringen uitgevoerd werden voor een bedrag minstens gelijk aan het bedrag van de vrijgestelde successierechten.
      • Al de erfgerechtigden moeten, totdat het attest verkregen is, hun eigendom in of vruchtgebruik van het monument behouden. De vrijstelling blijft wel gelden bij veranderingen in eigendom of vruchtgebruik door een overlijden of bij overdrachten tussen echtgenoten, tussen wettelijk samenwonenden, in rechte lijn, of in de zijlijn tot in de derde graad.

      Belangrijk: Als deze voorwaarde niet meer vervuld zijn, dan moeten al de erfgerechtigden die de vrijstelling gekregen hadden, de successierechten betalen, tenzij de voorwaarde niet langer vervuld is door overmacht of een dwingende reden van administratieve aard.

      Aanvragen

      Vraag de vrijstelling aan in de aangifte van nalatenschap (niet automatisch).

      Vermeld in de aangifte de datum en het besluit waarmee het onroerend goed beschermd wordt en voeg een kopie van dat besluit toe.

      Voeg bij de aangifte een listing van de uit te voeren investeringen. U kunt de listing van de uit te voeren investeringen aanvragen bij de Waalse overheid (opgelet: de Waalse overheid heeft een termijn van minstens 45 dagen om de listing te bezorgen).

    • Overdracht van ondernemingen: verlaagd tarief

      In bepaalde gevallen en onder bepaalde voorwaarden is een verlaging van het successietarief tot 0 % mogelijk voor het netto-aandeel in een onderneming, als de erfopvolging of de vereffening van het huwelijksvermogensstelsel door het overlijden een zakelijk recht bevat.

      Voor uw specifieke situatie neemt u best contact op met uw notaris of de juiste dienst van de FOD Financiën.

    • Onbebouwde onroerende goederen met langdurige pacht of loopbaanpacht: verlaagd tarief van toepassing sinds 1 januari 2021

      Er is onder bepaalde voorwaarden een vermindering van het successierecht mogelijk voor onbebouwde onroerende goederen in het Waals Gewest met een langdurige pacht of loopbaanpacht. 

      Langdurige pacht

      De vermindering bedraagt:

      • 55 % op de eerste 4 hectaren
      • 30 % op de andere hectaren
      Loopbaanpacht

      De vermindering bedraagt:

      • 75 % op de eerste 4 hectaren
      • 50 % op de andere hectaren

      De vermindering voor de langdurige pacht of loopbaanpacht is 10 % lager wanneer de pacht gesloten wordt met een pachter ouder dan 35 jaar bij het sluiten van de overeenkomst.

      De pacht moet:

      • meegedeeld worden aan het Grondwaarnemingscentrum,
      • bij authentieke akte gesloten zijn volgens de regels rond pacht in het Burgerlijk Wetboek.
  • Tarieven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

    • Wat zijn de tarieven tussen echtgenoten, samenwonenden en in rechte lijn (tussen grootouders, ouders, kinderen, kleinkinderen …)?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 50.000 3 /
      50.000,01 tot 100.000 8 1.500
      100.000,01 tot 175.000 9 5.500
      175.000,01 tot 250.000 18 12.250
      250.000,01 tot 500.000 24 25.750
      500.000,01 en meer 30 85.750

      Die tarieven gelden ook voor stiefkinderen, stiefouders en adoptiekinderen. Die moeten wel kunnen bewijzen dat ze aan de nodige voorwaarden voldoen.

      Stiefkind en stiefouder

      Onder een stiefkind wordt verstaan:

      • Het kind van de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner van de overledene.
      • Het kind van een overleden partner, op voorwaarde dat de partnerrelatie nog bestond op het ogenblik van het overlijden.
      • Een persoon die niet van de overledene afstamt, maar die op het ogenblik van het overlijden minstens één jaar zonder onderbreking bij de overledene heeft ingewoond en die tijd hoofdzakelijk van een of verschillende personen hulp en verzorging gekregen heeft die kinderen normaal van hun ouders krijgen (van de overledene, de partner van de overledene, de overledene en zijn of haar partner, de overledene en andere personen of de partner van de overledene en andere personen).

      Onder een stiefouder wordt de persoon verstaan die de overledene onder dezelfde voorwaarden de in de vorige paragraaf bedoelde hulp en verzorging heeft gegeven.

      Adoptiekind

      Het gaat om een kind dat onder het stelsel van de volle of de gewone adoptie geadopteerd werd.

      Bij gewone adoptie gelden bijkomende voorwaarden. Eén van volgende voorwaarden moet voldaan zijn:

      • Het adoptiekind heeft vóór de leeftijd van 21 jaar gedurende drie jaar zonder onderbreking van de adoptieouder, of van de adoptieouder en zijn of haar partner, de hulp en verzorging kregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen.
      • Het adoptiekind is een kind van de echtgenoot van de adoptieouder.
      • Op het ogenblik van de adoptie was het kind wees van een voor België gestorven vader of moeder of stond het kind onder de voogdij van de openbare onderstand of van een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn of van een vergelijkbare instelling in de Europese Economische ruimte.
      • Het adoptiekind werd geadopteerd door een persoon van wie al de afstammelingen voor België gestorven zijn.
    • Wat zijn de tarieven tussen broers en zussen?

      De tarieven gelden voor het deel van de erfenis dat iedere erfgenaam afzonderlijk erft, nadat eventuele kosten en schulden zijn afgetrokken.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 12.500 20 /
      12.500,01 tot 25.000 25 2.500
      25.000,01 tot 50.000 30 5.625
      50.000,01 tot 100.000 40 13.125
      100.000,01 tot 175.000 55 33.125
      175.000,01 tot 250.000 60 74.375
      250.000,01 en meer 65 119.375
    • Wat zijn de tarieven tussen ooms, tantes, neven en nichten?

      Eerst worden de successierechten berekend op het totaal van wat al deze erfgenamen samen erven. Daarna betaalt iedere erfgenaam dan een deel van die belasting op basis van hoe groot hun erfdeel is in verhouding tot het totaal.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 50.000 35 /
      50.000,01 tot 100.000 50 17.500
      100.000,01 tot 175.000 60 42.500
      175.000,01 en meer 70 87.500
    • Wat zijn de tarieven tussen andere personen?

      Eerst worden de successierechten berekend op het totaal van wat al deze erfgenamen samen erven. Daarna betaalt iedere erfgenaam dan een deel van die belasting op basis van hoe groot hun erfdeel is in verhouding tot het totaal.

      Schijf (in euro) Tarief (in %) Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)
      0,01 tot 50.000 40 /
      50.000,01 tot 75.000 55 20.000
      75.000,01 tot 175.000 65 33.750
      175.000,01 en meer 80 98.750
  • Verminderingen en vrijstellingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

    De verminderingen en de vrijstellingen gelden zowel voor de nalatenschap van inwoners van België (successierecht) als voor de nalatenschap van wie in het buitenland woonde (recht van overgang bij overlijden).

    • Echtgenoten en wettelijk samenwonende partners: vrijstelling voor gezinswoning

      De echtgenoot of wettelijk samenwonende partner moet geen successierecht betalen op zijn of haar nettodeel in de woning die op het moment van het overlijden tot gezinswoning diende.

      De vrijstelling is ook mogelijk voor de laatste woning die als gezinswoning diende als de echtgenoten of samenwonende partners op het moment van het overlijden niet meer samenwoonden door:

      • een feitelijke scheiding van de partners
      • een geval van overmacht dat tot op het ogenblik van het overlijden voortgeduurd heeft

      Maar let op, deze vrijstelling geldt niet als de wettelijk samenwonende partner:

      • een bloedverwant in rechte lijn (grootouder, ouder, kind, kleinkind …) is van de overledene of een rechtverkrijgende die voor de toepassing van het tarief met een bloedverwant in de rechte lijn wordt gelijkgesteld,
      • een broer, zus, neef, nicht, oom of tante is van de overledene.
      Aanvragen
      • Woonde u op het moment van het overlijden samen met de overledene, dan wordt de vrijstelling normaal automatisch toegepast.
      • Woonde u niet meer samen door een geval van overmacht, dan moet u de vrijstelling aanvragen in de aangifte van nalatenschap. U moet dan ook de overmacht aantonen.
    • Samenwonenden en in rechte lijn: verlaagd tarief voor de hoofdverblijfplaats

      Voor de samenwonende of erfgenaam in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder …) is een verlaagd tarief mogelijk als de nalatenschap een deel in volle eigendom van het gebouw omvat waarin de overledene ten minste vijf jaar zijn hoofdverblijfplaats had.

      Het voordeel geldt tot maximum 250.000 euro. Voor elk bedrag daarboven is het gewone tarief van toepassing.

      De volgende tarieven zijn dus van toepassing op dat de hoofdverblijfplaats:

      Schijf (in euro)

      Tarief (in %)

      Totale belasting op de voorafgaande schijven (in euro)

      0,01 tot 50.000

      2

       

      50.000,01 tot 100.000

      5,3

      1.000

      100.000,01 tot 175.000

      6

      3.650

      175.000,01 tot 250.000

      12

      8.150

      250.000,01 tot 500.000

      24

      17.150

      500.000,01 en meer

      30

      77.150

      Opmerkingen:

      • U kunt aantonen dat de overledene zijn of haar hoofdverblijfplaats in het bedoelde gebouw had met een uittreksel uit het bevolkingsregister of vreemdelingenregister.
      • Het voordeeltarief blijft van toepassing als de overledene door overmacht zijn of haar hoofdverblijfplaats niet heeft kunnen behouden.
      Aanvragen
      • Woonde u op het moment van het overlijden samen met de overledene, dan wordt de vrijstelling normaal automatisch toegepast.
      • Woonde u niet meer samen door een geval van overmacht, dan moet u de vrijstelling aanvragen in de aangifte van nalatenschap. U moet dan ook de overmacht aantonen.
    • Echtgenoten, samenwonende partners en in rechte lijn: voor een deel vrijgesteld

      Abattement

      De echtgenoot, samenwonende partner of erfgenaam in rechte lijn moet geen successierecht betalen op de eerste schijf van 15.000 euro van zijn of haar erfdeel. Het abattement is niet geldig voor het deel dat een kleinkind alleen als legataris ontvangt.

      Bijkomend abattement voor kinderen jonger dan 21 jaar

      De kinderen van de overledene die nog geen 21 jaar zijn, krijgen een extra vrijstelling van 2.500 euro per volledig jaar dat zij de leeftijd van 21 jaar nog niet bereikt hebben. 

      Bovendien krijgt de echtgenoot of wettelijk samenwonende partner ook nog eens de helft van de extra vrijstellingen die de gemeenschappelijke kinderen samen krijgen.

      Voorbeeld van het abattement voor een kind jonger dan 21 jaar

      Anna Peeters sterft en laat als erfgenaam haar dochter Els na. Els is 17 jaar en 6 maanden oud. 

      Na aftrek van de begrafeniskosten en de schulden van Anna bedraagt het nagelaten actief 30.000 euro.

      Els heeft recht op de volgende vrijstellingen:

      • een belastingvrij gedeelte van 15.000 euro dankzij het gewone abattement
      • een bijkomend belastingvrij gedeelte van 2.500 euro x 3 (het aantal volledige jaren tot 21) = 7.500 euro

      Samen is dat 22.500 euro belastingvrij.

      Het successierecht dat Els verschuldigd is, wordt berekend op 7.500 euro (30.000 – 22.500 euro).

      Zij moet dus 225 euro aan successierechten betalen (7.500 euro x 3 %).

    • Erfgenamen met minstens 3 kinderen jonger dan 21 jaar: vermindering van de successierechten

      Erfgenamen met minstens 3 kinderen in leven die de leeftijd van 21 jaar niet bereikt hadden op het moment van het overlijden, krijgen een vermindering van 2 % op de successierechten voor elk van die kinderen, zonder dat de vermindering 62 euro per kind mag overschrijden.

      Voor de partner van de overledene bedraagt de vermindering 4 % per kind dat de leeftijd van 21 jaar niet bereikt had, zonder dat de vermindering 124 euro per kind mag overschrijden.

    • Goederen binnen het jaar in nieuwe nalatenschap: halvering van de successierechten

      Als binnen het jaar na het overlijden de geërfde goederen opnieuw deel uitmaken van een of meer nieuwe nalatenschappen, worden de verschuldigde successierechten op die goederen met de helft verminderd.

      Het bedrag van de vermindering van de successierechten mag echter niet hoger zijn dan de geheven successierechten bij de vorige nalatenschap.

    • Broers, zussen, ooms, tantes, neven, nichten en andere personen: vrijstelling van successierechten bij bescheiden nalatenschap

      Als de nalatenschap niet meer dan 1.250 euro bedraagt, hoeft een broer, zus, oom, tante, neef, nicht of andere erfgenaam op zijn of haar netto-erfdeel geen successierecht te betalen.

    • Schenkingen via testament aan bepaalde overheden: vrijstellingen en verminderingen van successierechten

      Er is een vrijstelling van het successierecht voor legaten (schenkingen via testament) aan:

      • het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
      • de Brusselse agglomeratie
      • de Vlaamse, Franse en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie
      • de Franse, Vlaamse en Duitstalige Gemeenschap en aan het Vlaamse en het Waalse Gewest
      • de publiekrechtelijke rechtspersonen die gelijkgesteld zijn met de hierboven vermelde instellingen, die opgericht zijn volgens en onderworpen zijn aan de wetgeving van een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte
      • een lidstaat van de Europese Economische Ruimte
      • de openbare instellingen van een van die instanties

      Het successierecht wordt verlaagd tot 7 % voor legaten aan:

      • gemeenten en hun openbare instellingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
      • door de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij erkende maatschappijen
      • het Woningfonds van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, coöperatieve maatschappij met beperkte aansprakelijkheid
      • intercommunales van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
      • stichtingen van openbaar nut
      • vzw’s en andere rechtspersonen zonder winstoogmerk die de federale erkenning gekregen hebben bedoeld in artikel 145³³ van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992, de dag van het overlijden of het jaar dat volgt op het overlijden

      Het successierecht wordt verlaagd tot 25 % voor legaten aan:

      • nationale en internationale vzw’s
      • ziekenfondsen of de landsbonden van ziekenfondsen
      • beroepsverenigingen
      • private stichtingen
    • Familiale ondernemingen en familiale vennootschappen: verlaagde tarieven

      Voor familiale ondernemingen en familiale vennootschappen is een verlaagd tarief van het successierecht mogelijk:

      • van 3 % voor gehuwden, samenwonende partners en in rechte lijn
      • van 7 % voor andere personen
      Betrokken goederen
      Familiale ondernemingen

      Het verlaagde tarief is van toepassing op de nettowaarde van de volle eigendom, de blote eigendom of het vruchtgebruik van de activa die door de overledene of zijn partner beroepsmatig geïnvesteerd werden in een familiale onderneming.

      Opgelet: de verlaging geldt niet voor onroerende goederen die hoofdzakelijk voor bewoning gebruikt worden of bestemd zijn.

      Familiale vennootschappen

      Het verlaagde tarief is van toepassing op de nettowaarde van de volle eigendom, de blote eigendom of het vruchtgebruik van aandelen van een familiale vennootschap met zetel van werkelijke leiding in een van de lidstaten van de Europese Economische Ruimte, op voorwaarde dat de aandelen van de vennootschap op het ogenblik van het overlijden:

      • of voor ten minste 50 % in volle eigendom toebehoren aan de overledene en zijn of haar familie,
      • of voor ten minste 30 % in volle eigendom toebehoren aan de overledene en zijn of haar familie als ze aan een van de volgende voorwaarden voldoen:
        • Ofwel samen één andere aandeelhouder en zijn of haar familie volle eigenaar zijn van minstens 70 % van de aandelen van de vennootschap.
        • Ofwel samen met twee andere aandeelhouders en hun familie volle eigenaar zijn van minstens 90 % van de aandelen van de vennootschap. 
        • Aandelen van rechtspersonen komen niet in aanmerking om samen te tellen met de aandelen van de overledene.

      De vennootschap moet een reële economische activiteit hebben.

      De familie van de overledene of de aandeelhouder omvat:

      • de partner van de overledene of aandeelhouder
      • de verwanten in rechte lijn van de overledene of aandeelhouder en hun partners
      • de zijverwanten van de overledene of aandeelhouder tot en met de tweede graad en hun partners
      • de kinderen van broers en zussen van de overledene of aandeelhouder 
      Voorwaarden voor behoud
      Familiale ondernemingen

      Het verlaagde tarief blijft alleen behouden als gedurende minstens drie jaar zonder onderbreking vanaf de datum van het overlijden:

      • de economische activiteit van de familiale onderneming zonder onderbreking voortgezet wordt,
      • de beroepsmatige aanwending van de met toepassing van de vermindering overgedragen onroerende goederen behouden blijft.
      Familiale vennootschappen

      Het verlaagde tarief blijft alleen behouden als gedurende minstens drie jaar zonder onderbreking vanaf de datum van het overlijden aan al de volgende voorwaarden voldaan is:

      • Activiteiten: de activiteit van de familiale vennootschap wordt zonder onderbreking voortgezet.
      • Jaarrekening: voor elk van de drie jaar wordt een jaarrekening of geconsolideerde jaarrekening opgemaakt en, in voorkomend geval, gepubliceerd volgens de boekhoudwetgeving van de lidstaat waarin de maatschappelijke zetel gevestigd is op het ogenblik van het overlijden. De jaarrekening wordt gebruikt voor de aangifte in de inkomstenbelasting.
      • Kapitaal: het kapitaal daalt niet door uitkeringen of terugbetalingen.
      • Zetel van werkelijke leiding: de zetel van de werkelijke leiding van de vennootschap wordt niet overgebracht naar een staat die geen deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte.
      Aanvragen

      Voeg aan de aangifte van nalatenschap een attest toe van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waarin bevestigd wordt dat aan de voorwaarden voldaan is.

      Bezorg, voor de 500e dag die volgt op de dag van het overlijden, aan het kantoor dat de nalatenschap behandeld heeft, een attest van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waarin bevestigd wordt dat de voorwaarden vervuld waren tijdens de eerste 365 dagen die op het overlijden volgden.

      Bezorg, voor de 865e dag die volgt op de dag van het overlijden, aan het kantoor dat de nalatenschap behandeld heeft een attest van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waarin bevestigd wordt dat de voorwaarden vervuld waren tussen de 366e en de 730e dag die op het overlijden volgden.

  • De successierechten betalen

    U moet de successierechten betalen binnen twee maanden nadat de termijn voor het indienen van de aangifte van nalatenschap voorbij is. Als u te laat betaalt, moet u ook de wettelijke intrest van 7 % per jaar betalen.

    Als u meer tijd nodig hebt, kunt u uitstel vragen door een gemotiveerd verzoek op te sturen naar de juiste dienst van de FOD Financiën. U kunt zo maximaal vijf jaar uitstel krijgen vanaf de datum van het overlijden. Maar pas op: zelfs als u uitstel krijgt, kunnen we nalatigheidsintresten aanrekenen.

    U kunt trouwens ook betalen door kunstwerken af te staan, maar daarvoor gelden wel speciale regels.

    De Vlaamse erfbelasting

    In Vlaanderen heten de successierechten erfbelasting. U vindt meer informatie over de Vlaamse erfbelasting op de website van de Vlaamse Belastingdienst.