Onbeheerde en erfloze nalatenschappen

Een onbeheerde nalatenschap ontstaat als niemand zich meldt om een nalatenschap op te eisen, als er geen erfgenaam gekend is, of als de gekende erfgenamen de nalatenschap verwerpen. Een nalatenschap kan pas ten vroegste als onbeheerd beschouwd worden na een periode van 3 maanden en 40 dagen na het overlijden. Als zo’n onbeheerde nalatenschap financieel voordelig is, kunnen we die opeisen. Dan wordt het een zogenaamde erfloze nalatenschap en gaat de opbrengst naar de Belgische staat.

  • Procedure

    We onderzoeken of er echt geen wettelijke of testamentaire erfgenamen bestaan en gaan na waaruit de nalatenschap samengesteld is.

    Als er geen erfgenamen zijn en als de nalatenschap een financieel voordeel oplevert voor de Schatkist, vragen we de rechtbank van eerste aanleg die bevoegd is voor de laatste fiscale woonplaats van de overledene om de voorlopige inbezitstelling van de nalatenschap.

    Als we het voorlopig beheer over de nalatenschap gekregen hebben, moeten we dat bekendmaken: 

    • driemaal na elkaar om de drie maanden via publicatie in het Belgisch Staatsblad
    • driemaal na elkaar om de drie maanden via aanplakkingen (bijvoorbeeld bij de griffie van de rechtbank van eerste aanleg)

    Daarna kunnen we de definitieve inbezitstelling van de nalatenschap aanvragen.

    Zodra we die hebben, vereffenen we de nalatenschap:

    • De bankrekeningen worden afgesloten en vereffend.
    • We verkopen de roerende goederen via de Fin Shops van de FOD Financiën. Roerende goederen die we niet kunnen verkopen, worden vernietigd.
    • We verkopen de onroerende goederen via Finimmoweb. 
    • Een eindrapport met een overzicht van alle inkomsten en uitgaven wordt opgesteld.

    We betalen ook successierechten of erfbelasting, zoals iedereen die erft. Daarvoor geldt het tarief ‘tussen andere personen’. Het precieze tarief hangt af van het gewest.
     

    • Waar kan ik terugvinden of er een curator aangesteld werd voor een onbeheerde nalatenschap?

      Als er een curator tot een onbeheerde nalatenschap benoemd wordt, dan wordt dat bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.

      Maar via de zoekmachine van de FOD Justitie kunt u wat makkelijker nagaan of er een curator aangesteld is:

      1. Vul bij ‘Woord(en) van tekst’ de achternaam en voornaam van de overledene in.
      2. Om de resultaten te beperken kunt u ook het geboortejaar en het woord 'curator' toevoegen aan de zoekopdracht.
      3. Klik op ‘Zoeken'.
      4. U krijgt dan de resultaten te zien, die u verder kunt openklikken.

    • Waar kan ik terugvinden of een nalatenschap erfloos is?

      Erfloze nalatenschappen worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

      Maar via de zoekmachine van de FOD Justitie kunt u wat makkelijker nagaan of een nalatenschap erfloos is:

      1. Vul bij ‘Woord(en) van tekst’ de achternaam en voornaam van de overledene in.
      2. Om de resultaten te beperken kunt u ook het geboortejaar en het woord 'erfloze' toevoegen aan de zoekopdracht.
      3. Klik op ‘Zoeken'.
      4. U krijgt dan de resultaten te zien, die u verder kunt openklikken.

    • Kan de FOD Financiën een nalatenschap opvorderen waarvoor er al een gerechtelijk bewindvoerder, mandataris of curator aangesteld werd?

      Ja, we kunnen zo’n nalatenschap opvorderen. We moeten daarvoor een verzoekschrift tot ontheffing opstellen en neerleggen bij de bevoegde rechtbank.

    • Kan ik de Belgische staat in mijn testament aanstellen als legataris van mijn nalatenschap?

      Ja, u kunt de Belgische staat in uw testament aanstellen als legataris van uw nalatenschap.

      Er bestaan drie types testament:

      • eigenhandig testament
      • authentiek of notarieel testament
      • internationaal testament

      Op de website van het notariaat vindt u meer informatie over hoe u een testament opstelt.

  • Terugvorderen

    Als erfgenaam hebt u dertig jaar tijd om een erfkeuze te maken. 

    U moet alleen uw verwantschap met de overledene kunnen bewijzen en een attest van erfopvolging of akte van erfopvolging voorleggen.

    Als u de nalatenschap dan binnen die dertig jaar claimt, geven we de nalatenschap terug. Ook als we al definitief in bezit gesteld werden. 

Hulp nodig?

Ik heb het antwoord voor mijn situatie niet gevonden.