Wonen en werken in verschillende lidstaten van de Europese Unie
Ik woon en werk in verschillende lidstaten van de Europese Unie. Waar word ik belast?
Als u in een bepaald land woont maar in een ander land werkt, hebt u vaak fiscale verplichtingen in beide landen (de woonstaat en de werkstaat). Maar als deze twee landen een dubbelbelastingverdrag hebben gesloten, wordt de heffingsbevoegdheid verdeeld tussen beide landen (ofwel heeft één van beide landen de volledige heffingsbevoegdheid, ofwel kunnen ze allebei een deel van de inkomsten belasten).
België heeft met elke lidstaat van de Europese Unie een afzonderlijk dubbelbelastingverdrag gesloten. In die verschillende verdragen wordt per inkomstencategorie bepaald welk land het recht heeft om belastingen te heffen (de woonstaat, de bronstaat van de inkomsten of de werkstaat).
Aangezien die verdragen van land tot land kunnen verschillen, raden we u aan om altijd het verdrag te raadplegen dat in uw geval van toepassing is. Hierbij is het ook belangrijk dat u in het verdrag het artikel raadpleegt dat hoort bij het soort beroepsinkomsten dat u ontvangen heeft (bezoldigingen, winsten, baten, of specifieke inkomsten van kunstenaars, sportbeoefenaars enz.).
Lijst van door België gesloten dubbelbelastingverdragen
Ik woon in België maar werk in een andere lidstaat van de Europese Unie. Welke fiscale verplichtingen heb ik in België?
Als fiscaal inwoner van België bent u verplicht om jaarlijks een aangifte in de personenbelasting in te dienen. In die aangifte moet u alle inkomsten (bezoldigingen, winsten, baten enz.) opnemen die u wereldwijd hebt ontvangen als gevolg van uw beroepsactiviteit in een of meer andere landen, evenals uw andere inkomsten (onroerende inkomsten, roerende inkomsten enz.).
Als het dubbelbelastingverdrag met de andere EU-lidstaat bepaalt dat dit andere land het recht heeft om belasting te heffen over die inkomsten, kunt u in uw aangifte in de personenbelasting een belastingvrijstelling aanvragen.
De manier waarop België als woonstaat een dubbele belasting moet voorkomen, wordt uiteengezet in het specifieke artikel over het vermijden van dubbele belasting. Het gaat om een vrijstelling met progressievoorbehoud. Dat betekent dat er geen inkomstenbelasting hoeft te worden betaald over deze vrijgestelde beroepsinkomsten, maar dat deze inkomsten wel in aanmerkingen worden genomen voor het bepalen van het belastingtarief dat van toepassing is op de eventuele andere inkomsten.
Sommige verdragen maken het ook mogelijk om een gemeente- of agglomeratiebelasting te berekenen op basis van de vrij te stellen beroepsinkomsten.
Opmerkingen:
- Als u in België woont en in meerdere EU-lidstaten werkt, moet u het dubbelbelastingverdrag van elk van de betrokken landen erop nakijken.
- Er zijn verschillen, bijvoorbeeld wanneer de gewerkte periode minder dan 183 dagen bedraagt. In dat geval kan België, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan, het recht hebben om de belasting te heffen op de inkomsten. Dit moet worden nagekeken in het betrokken verdrag.
Ik werk in België maar ik woon in een andere lidstaat van de Europese Unie. Welke fiscale verplichtingen heb ik in België?
België houdt als werkstaat een bronbelasting in
Als het dubbelbelastingverdrag met uw woonstaat bepaalt dat België als werkstaat het recht heeft om de belasting te heffen, worden de inkomsten in België belast. U moet dan een aangifte in de belasting niet-inwoners invullen.
Voor de berekening van de belasting niet-inwoners worden enkel de inkomsten uit Belgische bron in België belast. Toch moet u het totale bedrag van uw inkomsten aangeven (zowel de inkomsten uit Belgische bron als de inkomsten uit buitenlandse bron).
In sommige gevallen hebt u namelijk recht op bepaalde voordelen bij het berekenen van de belasting.
Als de beroepsinkomsten die belastbaar zijn in België ten minste 75 % bedragen van de totale beroepsinkomsten (zowel de beroepsinkomsten uit Belgische bron als de beroepsinkomsten uit buitenlandse bron), hebt u recht op een 'belastingvrije som'. Dit betekent dat een deel van de belastbare inkomsten niet belast wordt. De belastingvrije som is 10.570 euro (inkomstenjaar 2024 (aanslagjaar 2025)) (inkomstenjaar 2025 (aanslagjaar 2026): 10.910 euro). Die belastingvrije som kan verhogen naargelang van uw persoonlijke situatie (bijvoorbeeld als er kinderen ten laste zijn).
Verder wordt de belasting nog verlaagd:
- voor bepaalde inkomsten (bijvoorbeeld pensioenen en vervangingsinkomsten),
- door de aftrek van bepaalde uitgaven (zoals kinderopvang, pensioensparen enz.).
Veel belastingvoordelen gaan ook gepaard met de voorwaarde dat de in België belastbare beroepsinkomsten minstens 75 % van de totale beroepsinkomsten bedragen.
Opmerking:
Inwoners van Frankrijk, Nederland en Luxemburg van wie de in België belastbare beroepsinkomsten minder dan 75 % van de totale beroepsinkomsten bedragen, hebben krachtens het dubbelbelastingverdrag recht op persoonlijke voordelen (bijvoorbeeld de 'belastingvrije som'). Maar die voordelen worden beperkt:
- als u inwoner van Frankrijk bent: naar rata van de in België belastbare bezoldigingen van werknemers en winsten of baten uit een zelfstandige beroepsactiviteit in verhouding tot de totale wereldwijde beroepsinkomsten.
- als u inwoner van Nederland of Luxemburg bent: naar rata van de in België belastbare inkomsten in verhouding tot de totale wereldwijde inkomsten.
Uw woonstaat heeft de inkomsten uit Belgische bron terecht belast
Als het dubbelbelastingverdrag met uw woonstaat bepaalt dat de woonstaat het recht heeft om de belasting te heffen, mag België deze inkomsten niet belasten. Deze inkomsten van Belgische bron zijn dus in België vrijgesteld van belasting op basis van het dubbelbelastingverdrag.
Als u echter ook nog inkomsten van Belgische bron ontvangt waarvoor België op basis van het dubbelbelastingverdrag het recht heeft om de belasting te heffen, moet u een aangifte indienen in de belasting van niet-inwoners. In dit geval moet u zowel de Belgische inkomsten die vrijgesteld zijn van belasting op basis van het dubbelbelastingverdrag als de inkomsten van buitenlandse bron aangeven in kader XIV van uw aangifte.
De vrijstelling van het indienen van een aangifte in de belasting van niet-inwoners wordt evenwel alleen verleend als:
- aan alle voorwaarden voor de vrijstelling is voldaan (zie het verdrag zelf), en
- u het recht hebt om u op het verdrag te beroepen. Dit is alleen het geval als u door de belastingadministratie van uw woonstaat als fiscaal inwoner van dat land beschouwd wordt. Hiervoor moet u een fiscaal woonplaatsattest kunnen voorleggen (dat is opgesteld door de belastingadministratie van uw woonstaat).
Met andere woorden, als België (een deel van) de inkomsten uit Belgische bron moet vrijstellen, moet voldaan zijn aan de voorwaarden voor vrijstelling die in het verdrag zijn opgenomen.
Frankrijk - uitzondering op de belastingheffing in de werkstaat
Het dubbelbelastingverdrag met Frankrijk voorziet echter in een uitzondering op de regel van belastingheffing in de werkstaat, namelijk voor werknemers met de status van grensarbeider. Er zijn een aantal voorwaarden om als grensarbeider te worden beschouwd:
- duurzaam tehuis in de Franse grensstreek hebben
- werken in de Belgische grensstreek in de privé- of overheidssector met een handels- of nijverheidswerkzaamheid
- de limieten voor het verlaten van de grensstreek naleven
Ondanks het feit dat een grensarbeider op Belgisch grondgebied werkt, blijven zijn/haar Belgische beroepsinkomsten belastbaar in de woonstaat van de grensarbeider, namelijk Frankrijk. Daar zijn evenwel strenge voorwaarden en formaliteiten aan verbonden. Alleen grensarbeiders die op 31 december 2011 recht hadden op die status, kunnen als grensarbeiders worden beschouwd. Er komen dus geen nieuwe grensarbeiders bij. Bovendien vervalt deze maatregel in 2033 (meer informatie in de circulaire).
Ik ben een buitenlandse sportbeoefenaar
De meeste verdragen bepalen dat de belasting over de inkomsten die een buitenlandse sportbeoefenaar ontvangt voor sportprestaties op Belgisch grondgebied, in België geheven wordt.
De buitenlandse sportbeoefenaar is per tijdperk van 12 maanden meer dan 30 dagen actief in België (te berekenen per schuldenaar van inkomsten)
De buitenlandse sportbeoefenaar moet een aangifte in de belasting van niet-inwoners (natuurlijke personen) indienen.
De buitenlandse sportbeoefenaar is per tijdperk van 12 maanden maximum 30 dagen actief in België (te berekenen per schuldenaar van inkomsten)
De buitenlandse sportbeoefenaar is op de inkomsten voor zijn in België uitgeoefende sportactiviteit een bedrijfsvoorheffing van 18 % verschuldigd. Die bedrijfsvoorheffing van 18 % wordt aan de bron ingehouden en is bevrijdend (dat wil zeggen definitief), zodat de sportbeoefenaar geen belastingaangifte hoeft in te dienen als hij/zij geen andere Belgische inkomsten heeft waarvoor hij/zij een belastingaangifte moet indienen.
De buitenlandse sportbeoefenaar kan er echter wel voor kiezen om een aangifte in de belasting van niet-inwoners in te dienen, zelfs als hij/zij 30 dagen of minder in België actief is geweest. Soms is dat voordeliger dan de bedrijfsvoorheffing van 18 %.
Ik ben een buitenlandse podiumkunstenaar
De meeste verdragen bepalen dat de belasting over de inkomsten die een buitenlandse podiumkunstenaar ontvangt voor prestaties op Belgisch grondgebied, in België geheven wordt.
Buitenlandse kunstenaars zijn op de inkomsten voor hun in België uitgeoefende activiteit als podiumkunstenaar een bedrijfsvoorheffing van 18 % verschuldigd.
De podiumkunstenaar hoeft geen belastingaangifte in te dienen als hij/zij geen andere Belgische inkomsten heeft waarvoor hij/zij een belastingaangifte moet indienen. De bedrijfsvoorheffing van 18 % is de uiteindelijk verschuldigde belasting (bevrijdende belasting).
Een buitenlandse kunstenaar kan er echter wel voor kiezen om een aangifte in de belasting van niet-inwoners in te dienen. Soms is dat voordeliger dan de bedrijfsvoorheffing van 18 %.