Huwelijk en samenwonen

Uw burgerlijke staat bepaalt de manier waarop u wordt belast. U en uw partner kunnen samen of afzonderlijk worden belast. De codes die u op uw aangifte moet invullen, verschillen afhankelijk van uw persoonlijke situatie.

  • Afhankelijk van uw persoonlijke situatie op 1 januari zijn de codes die u op uw aangifte moet invullen verschillend, net zoals de manier waarop u wordt belast (samen of afzonderlijk). Voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) is uw situatie op 1 januari 2025 van belang.

    U woont op 1 januari 2025 feitelijk samen met de persoon waarmee u op hetzelfde adres gedomicilieerd bent.

    Als u samenwoont met een persoon waarmee u niet bent getrouwd en waarmee u ook niet wettelijk samenwoont, dan bent u allebei feitelijk samenwonend.

    U en uw feitelijk samenwonende worden fiscaal als alleenstaanden beschouwd (op het vlak van de personenbelasting) voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024). U moet dus elk afzonderlijk uw eigen aangifte indienen en u wordt afzonderlijk belast.

    U moet dan code 1001 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aankruisen. Aangezien u afzonderlijk wordt belast, kunnen gemeenschappelijke kinderen slechts door één van u beiden ten laste worden genomen (als aan de voorwaarden voor kinderen ten laste voldaan is).

    U woont op 1 januari 2025 wettelijk samen met de persoon waarmee u op hetzelfde adres gedomicilieerd bent.

    Als u samenwoont met een persoon met wie u een verklaring van wettelijke samenwoning hebt afgelegd bij een ambtenaar van de burgerlijke stand, en deze ambtenaar de verklaring in het bevolkingsregister registreert, dan bent u wettelijk samenwonend.

    Het is niet zo dat u wettelijk samenwonend bent omdat u al jarenlang met iemand samenwoont. Om wettelijk samenwonend te zijn, moet u een verklaring van wettelijke samenwoning indienen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van uw gemeente. De datum waarop u wettelijk bent gaan samenwonen, heeft invloed op de manier waarop u en uw wettelijk samenwonende partner zullen worden belast: samen of afzonderlijk.

    De verklaring van wettelijke samenwoning werd afgelegd vóór 1 januari 2024

    U en uw wettelijk samenwonende partner worden fiscaal beschouwd als gehuwden (op het vlak van de personenbelasting). U ontvangt dus een gezamenlijke aangifte en u wordt samen belast. 

    U kruist dan code 1002 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aan.

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    De verklaring van wettelijke samenwoning werd afgelegd na 1 januari 2024

    U en uw wettelijk samenwonende partner worden fiscaal als alleenstaanden beschouwd (op het vlak van de personenbelasting) voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024). U moet dus elk afzonderlijk uw aangifte invullen en u wordt afzonderlijk belast.

    U kruist dan codes 1002, 1003 en eventueel code 1004 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aan.

    Indien u nog afzonderlijk wordt belast voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024), maar gemeenschappelijke kinderen hebt, dan mogen die slechts door één van u beiden ten laste worden genomen (als aan de voorwaarden voor kinderen ten laste voldaan is).

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    U was op 1 januari 2025 gehuwd met de persoon waarmee u op hetzelfde adres gedomicilieerd bent.

    De datum waarop u ben gehuwd, heeft een impact op de manier waarop u en uw partner zullen worden belast: samen of afzonderlijk.

    Het huwelijk vond plaats in 2024. Vóór uw huwelijk woonde u niet wettelijk samen met de persoon waarmee u bent getrouwd.

    Voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) moeten u en uw partner elk afzonderlijk uw eigen belastingaangifte invullen en wordt u afzonderlijk belast. 

    U kruist dan codes 1002, 1003 en eventueel code 1004 (vak II, rubriek A, 1) aan in uw belastingaangifte.

    Indien u nog afzonderlijk wordt belast voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024), maar gemeenschappelijke kinderen hebt, dan mogen die maar door één van uw beiden ten laste worden genomen (als aan de voorwaarden voor kinderen ten laste voldaan is).

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    Het huwelijk vond plaats in 2024 en in hetzelfde jaar hebt u een verklaring van wettelijke samenwoning met dezelfde persoon afgelegd.

    Voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) moeten u en uw partner elk afzonderlijk uw eigen belastingaangifte invullen en wordt u afzonderlijk belast. 

    U kruist dan codes 1002, 1003 en eventueel code 1004 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aan.

    Indien u nog afzonderlijk wordt belast voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024), maar gemeenschappelijke kinderen hebt, dan mogen die slechts door één van u beiden ten laste worden genomen (als aan de voorwaarden voor kinderen ten laste voldaan is).

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    Het huwelijk heeft plaatsgevonden in 2024 en in 2023 woonde u reeds wettelijk samen met de persoon waarmee u bent getrouwd.

    Voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) moeten u en uw partner een gezamenlijke belastingaangifte invullen en wordt u samen belast. 

    U kruist dan code 1002 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aan.

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    Het huwelijk vond plaats vóór 2024.

    Voor aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) moeten u en uw partner een gezamenlijke belastingaangifte invullen en wordt u samen belast. 

    U kruist dan code 1002 (vak II, rubriek A, 1) in uw belastingaangifte aan.

    Let op: in sommige situaties zijn specifieke regels van toepassing.

    • Kan ik mijn echtgeno(o)t(e) of mijn wettelijk samenwonende partner ten laste nemen?

      U kunt uw echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner niet ten laste nemen.

      Als u of uw echtgeno(o)t(e) (of wettelijk samenwonende partner) geen of slechts zeer beperkte beroepsinkomsten (loon, werkloosheidsuitkering, pensioen, …) heeft, hebt u automatisch recht op het ‘huwelijksquotiënt'. Door dit huwelijksquotiënt wordt bij de belastingberekening een deel van de beroepsinkomsten van de partner met het hoogste inkomen aan de andere partner toegekend. Dat deel wordt dan aan een lager tarief belast waardoor uw verschuldigde belasting in principe daalt.

      Voorwaarden:

      • U moet een gezamenlijke aangifte indienen. 
      • De beroepsinkomsten van de partner met het laagste inkomen moeten lager zijn dan 30% van de totale beroepsinkomsten van beide partners samen.

      Het huwelijksquotiënt wordt toegevoegd aan de beroepsinkomsten van de partner met het laagste inkomen totdat dat inkomen 30 % bedraagt van de totale beroepsinkomsten van beide partners samen. Het huwelijksquotiënt bedraagt maximaal 13.050 euro (aanslagjaar 2025, inkomsten 2024).

      Het huwelijksquotiënt wordt niet toegerekend als daardoor de verschuldigde belasting verhoogt.

    • Wat wordt onder ‘wettelijke samenwoning’ verstaan?

      Onder wettelijke samenwoning wordt verstaan: de toestand van samenleven van twee personen die een verklaring van wettelijke samenwoning hebben afgelegd bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeenschappelijke woonplaats.

      Het doel is personen die samenwonen een bepaalde wettelijke bescherming te bieden buiten het juridisch kader van het huwelijk.

      Om hun wettelijke samenwoning tot stand te brengen, moeten de twee partijen zich aanbieden bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeenschappelijke woonplaats, om een schriftelijke verklaring af te leggen die tegen ontvangstbewijs wordt overhandigd. De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt melding van de verklaring van wettelijke samenwoning in het bevolkingsregister.

      Voor de personenbelasting worden wettelijk samenwonenden volledig gelijkgesteld met gehuwden.